Cebula i kwercetyna

Jak cebu­la wyglą­da każ­dy wie — mniej lub bar­dziej pła­ska, wyci­ska­ją­ca z oczu łzy, kul­ka okry­ta łuska­mi słom­ko­we­go kolo­ru, rza­dziej czer­wo­na. Cebu­la ma war­stwy… tak jak ogry… i podob­nie też śmier­dzi. Ale dzi­siaj nie o tym…

Cebu­la to warzy­wo, przez jed­nych znie­na­wi­dzo­ne, przez innych spo­ży­wa­ne w ilo­ściach co naj­mniej zasta­na­wia­ją­cych, ale — jak by nie było — cebu­li nie moż­na odmó­wić war­to­ści zdrowotnych.

Źró­dło: By dar­win Bell from San Fran­ci­sco, USA (Cry me a river Uplo­aded by Fæ) [CC-BY‑2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)], via Wiki­me­dia Commons

Cebula — wartości odżywcze

Przede wszyst­kim cebu­la jest wyjąt­ko­wo nisko­ka­lo­rycz­na — 100g cebu­li zawie­ra ok. 40 kcal. Nic z resz­tą dziw­ne­go, bo cebu­la skła­da się w 89% z wody. Cukry sta­no­wią cebu­li 4%, biał­ko 1% (i to o bez­na­dziej­nej pro­por­cji ami­no­kwa­sów), błon­nik całe… 2%. Resz­ta to śla­do­we ilo­ści wita­min i mikro­ele­men­tów, z cze­go naj­wię­cej uświad­czy­my wita­mi­ny C, bo ok. 7,4mg/100g cebu­li. Jed­nak cebu­la zawie­ra w sobie coś jesz­cze — pewien zwią­zek che­micz­ny posia­da­ją­cy sze­reg cie­ka­wych własności.

Kwercetyna

W kwer­ce­ty­nę — bo o niej tutaj mowa — obfi­tu­je zwłasz­cza cebu­la czer­wo­na w ilo­ści 32mg/100g. Naj­lep­szym źró­dłem kwer­ce­ty­ny były­by kapa­ry, któ­re zawie­ra­ją jej aż 180mg/100g, ale że w Pol­sce czę­ściej mamy stycz­ność z cebu­lą (i nie cho­dzi mi tutaj wca­le o “cebu­lę umy­sło­wą”),  jest ona jed­nym z głów­nych źró­deł kwer­ce­ty­ny w die­cie. Zaraz obok kaszy gry­cza­nej, któ­ra zawie­ra kwer­ce­ty­nę w ilo­ści 23mg/100g. Czą­stecz­ka kwer­ce­ty­ny wyglą­da sche­ma­tycz­nie tak, jak na poniż­szym obrazku.

Źró­dło: Wiki­pe­dia, http://en.wikipedia.org/wiki/File:Quercetin-3D-balls.png

Kwer­ce­ty­na dzia­ła­nie na orga­nizm wywie­ra na kil­ku róż­nych płasz­czy­znach, z któ­rych naj­waż­niej­szy­mi wyda­ją się być dzia­ła­nie prze­ciw­wi­ru­so­we oraz przy­spie­sza­nie metabolizmu.

Wpływ kwercetyny na układ odpornościowy

Kwer­ce­ty­na zali­cza się do związ­ków che­micz­nych pocho­dze­nia roślin­ne­go, fla­wo­no­idów, któ­re wyka­zu­ją dużą bio­lo­gicz­ną, wręcz far­ma­ko­lo­gicz­ną, aktyw­ność. Z wstęp­nych badań wyni­ka, że kwer­ce­ty­na może wyka­zy­wać dzia­ła­nie prze­ciw­wi­ru­so­we, poprzez spo­wal­nia­nie dzia­ła­nia (inhi­bi­cję) odwrot­nej trans­kryp­ta­zy (rewer­ta­zy). Enzym ten wyko­rzy­stu­ją retro­wi­ru­sy do “prze­pi­sy­wa­nia” swo­je­go mate­ria­łu gene­tycz­ne­go zawar­te­go w RNA na DNA gospo­da­rza i w ten spo­sób dal­sze­go roz­mna­ża­nia się — komór­ki gospo­da­rza sta­ją się “fabrycz­ka­mi” pro­du­ku­ją­cy­mi nowe wiru­sy. Kwer­ce­ty­na dość sku­tecz­nie utrud­nia ten nie­cny proceder 😉

Kwer­ce­ty­na wyka­zu­je dzia­ła­nie prze­ciw­za­pal­ne, prze­ciw­hi­sta­mi­no­we i prze­ciw­aler­gicz­ne, choć mecha­nizm oddzia­ły­wa­nia kwer­ce­ty­ny na układ odpor­no­ścio­wy nie został jesz­cze do koń­ca zbadany.

Wpływ kwercetyny na metabolizm

Bar­dzo cie­ka­wym zja­wi­skiem jest sty­mu­lo­wa­nie przez kwer­ce­ty­nę bio­ge­ne­zy mito­chon­drial­nej. Brzmi tro­chę zawi­le, ale w rze­czy­wi­sto­ści cho­dzi o powsta­wa­nie malut­kich orga­nel­li w komór­kach — mito­chon­driów — któ­re są odpo­wie­dzial­ne za pro­du­ko­wa­nie ener­gii. Im wię­cej komór­ka posia­da takich “mole­ku­lar­nych elek­trow­ni”, tym spraw­niej pra­cu­je. Bada­nia pro­wa­dzo­ne zarów­no na gry­zo­niach, jak i na ludziach wyka­za­ły, że kwer­ce­ty­na może zna­czą­co pod­no­sić odpor­ność na wysi­łek fizycz­ny. Ponad­to kwer­ce­ty­na obni­ża ciśnie­nie krwi oraz poziom “złe­go” cho­le­ste­ro­lu LDL, co wią­że się ze zmniej­sze­niem ryzy­ka wystą­pie­nia cho­ro­by wieńcowej.

Oprócz powyż­szych kwer­ce­ty­na dzia­ła anty­ok­sy­da­cyj­nie jako natu­ral­ny prze­ciw­u­tle­niacz. Nic w tym dziw­ne­go —  w koń­cu jest flawonoidem.

Sama cebu­la znaj­du­je zasto­so­wa­nie nie tyl­ko jako proz­dro­wot­ne warzy­wo, czy przy­pra­wa. Jej łupi­ny moż­na wyko­rzy­stać do pro­duk­cji żół­to­brą­zo­we­go barw­ni­ka, zaś sok do pole­ro­wa­nia szkla­nych czy mie­dzia­nych naczyń. Sok z cebu­li po wtar­ciu w skó­rę spraw­dza się ponoć jako repe­lent (na poten­cjal­nych aman­tów — nie­wąt­pli­wie 😉 ), nato­miast gęsty, cukro­wy syrop z cebu­li jest powszech­nie zna­nym, natu­ral­nym lekar­stwem na prze­zię­bie­nie. Ale o tym może innym razem.

Jeśli Ci się spodo­ba­ła ta zajaw­ka na cebu­lę, zostaw pro­szę komen­tarz lub daj łap­kę w górę 🙂

Inni trafili tutaj szukając

• kwer­ce­ty­na
• kwer­ce­ty­na działanie

Zobacz podobne przepisy

Kur­czak z pie­czar­ka­mi, cebu­lą i papryką Jabł­ka — pek­ty­ny i procyjanidyny Bit­ki wie­przo­we z cebu­lą, kaszą gry­cza­ną i sałatą Piz­za z sala­mi, cebu­lą i czosnkiem Szyb­kie śnia­da­nie — tuń­czyk z kaszą gryczaną Ryż par­bo­iled z cebul­ką, serem żół­tym i kiełbasą Ama­ran­tus — skład­ni­ki odżywcze Blan­szo­wa­ny bro­kuł sma­żo­ny w panier­ce z mlecz­nym sosem sero­wo-czosn­ko­wym i ryżem parboiled Sól kuchen­na warzo­na, kamien­na czy morska?