Czosnek

Czo­snek, a zwłasz­cza jeden jego gatu­nek — Czo­snek zwy­czaj­ny (łac. Allium sati­vum L.) — jest wszech­stron­ną rośli­ną znaj­du­ją­cą zasto­so­wa­nie jako warzy­wo, przy­pra­wa i rośli­na lecz­ni­cza. Ze wzglę­du na swo­je kuli­ste kwia­to­sta­ny nie­któ­re gatun­ki czosn­ku, np. czo­snek olbrzy­mi, są cenio­ny­mi rośli­na­mi ozdobnymi.

Właściwości lecznicze czosnku

Głów­ną sub­stan­cją czyn­ną zawar­tą w ząb­kach czosn­ku jest allii­na, któ­ra przez enzy­mem alli­na­zę, po roz­tar­ciu czosn­ku zamie­nia­na jest w alli­cy­nę (sul­fo­tle­nek dwu­siarcz­ku alli­lu) – zwią­zek o cha­rak­te­ry­stycz­nym zapa­chu cznosn­ku, wyka­zu­ją­cy dzia­ła­nie prze­ciw­bak­te­ryj­ne. W reak­cji powsta­je rów­nież kwas piro­gro­no­wy. Oprócz powyż­szych w czosn­ku obec­ne są ajo­eny, będą­ce m.in. inhi­bi­to­ra­mi agre­ga­cji pły­tek krwi (dzia­ła­ją prze­ciw­za­krze­po­wo). Czosn­ko­wy ole­jek ete­rycz­ny ma dzia­ła­nie prze­ciw­bak­te­ryj­ne, anty­grzy­bi­cze i prze­ciw­ro­ba­cze.

Wszyst­ko jest tru­ci­zną i nic nie jest tru­ci­zną. Tyl­ko daw­ka czy­ni, że dana sub­stan­cja nie jest trucizną.

Para­cel­sus

Nie­wiel­kie daw­ki czosn­ku dzia­ła­ją korzyst­nie na zdro­wie — zwięk­sza­ją wydzie­la­nie w wątro­bie endo­gen­nych prze­ciw­u­tle­nia­czy. Jed­nak jeśli czo­snek przedaw­ku­je­my, w skraj­nych sytu­acjach może dojść do uszko­dze­nia wątro­by i nerek, wywo­ła­ne­go powsta­ją­cą w wątro­bie — w nad­mia­rze — akroleiną.